Monday 31 August 2015

Ποιός έκλεισε τις τράπεζες;


Δημοσιεύτηκε στο News247


Η απόφαση για το κλείσιμο των τραπεζών και την επιβολή περιορισμών στην κίνηση κεφαλαίων αποτελεί το σημείο μηδέν για την Ελληνική κρίση. Είναι, λοιπόν, σημαντικό να γνωρίζουμε πως, για ποιους λόγους και ποιος έκλεισε τις τράπεζες και επέβαλε τους περιορισμούς στην ελεύθερη διακίνηση κεφαλαίων, που είναι σημαντικό τμήμα των Συνθηκών (άρθρο 63) της ΕΕ.
Εδώ να υπενθυμίσουμε πως η επιβολή κεφαλαιακών περιορισμών είναι αποκλειστική ευθύνη της εκάστοτε κυβέρνησης και μόνο αυτής. Επικαλούμενη το ύψιστο δημόσιο συμφέρον και για να προστατέψει την σταθερότητα του χρηματοπιστωτικού συστήματος όχι μόνο μπορεί, αλλά οφείλει να το κάνει. Δεν είναι, όμως, μια ιστορία σε άσπρο-μαύρο.  
Ας αρχίσουμε την ιστορία με τον ρόλο και τις ευθύνες της ΕΚΤ. Η ΕΚΤ παρέχει ρευστότητα στις ελληνικές τράπεζες με αντάλλαγμα, δηλαδή ενέχυρο, τα περιουσιακά στοιχεία των τραπεζών.
Όμως, οι κανόνες της ΕΚΤ απαιτούν αυτά τα περιουσιακά στοιχεία να είναι υψηλής πιστοληπτικής διαβάθμισης. Η Ελλάδα είχε χάσει προ πολλού την υψηλή αξιολόγηση και η ΕΚΤ με αφορμή ή πρόσχημα το μνημόνιο είχε απαλλάξει την Ελλάδα από το 2010 από αυτήν την απαίτηση. Η ΕΚΤ δεν είναι πολιτικός οργανισμός (ή τουλάχιστον έτσι διατείνεται) και μπορεί να ενεργήσει μόνο αν υπάρχει πολιτική απόφαση σε επίπεδο Συμβουλίου. Η απόφαση λοιπόν της Ελλάδος να υπαχθεί σε πρόγραμμα (μνημόνιο) έδωσε την απαραίτητη νομιμοποίηση στην ΕΚΤ να παραβιάσει τους κανόνες της.